Uşaqlarda Qrip, ya da tibbi adıyla desək İnfluenza, influenza virusunun törətdiyi kəskin respirator infeksiyadır. Havaların soyuması ilə qripə yoluxma halları artır və məktəblərdə tez-tez rast gəlinir. Qrip (İnfluenza) virusu damcı yolu ilə (öskürmə, asqırma) və ya yoluxmuş səthlərə toxunma yolu ilə ötürülür. Buna görə də, öskürən və ya asqıran zaman salfet və ya dirsəyin büküyü ilə ağzımızı və burnumuzu bağlamalıyıq. Toxunduğumuz hər yeri əllərimizə yoluxan viruslarla çirkləndirməməliyik. Uşaqlarda Qrip, adətən öz-özünə keçər, lakin bəzən ağır xəstəliyə səbəb ola bilər. Uşaq həkimi tərəfindən tövsiyə olunarsa, hər bir uşağın qripə qarşı peyvənd olunması çox vacibdir.
Qrip virusunun mövsümü nə vaxtdır?
Qrip virusunun mövsümü adətən payızda başlayır və yazın sonuna qədər davam edə bilər. Uşaqlara mümkün olan kimi, ideal olaraq oktyabrın sonundan gec olmayaraq illik qrip peyvəndi olunmalıdır.
Xəstəliyin ilk bir neçə günündə qrip virusu asanlıqla digər uşaqlara, valideynlərə və müəllimlərə (və ya dayələrə) ötürülür.
6 aydan böyük körpələr daxil olmaqla, hər kəsin hər il qripə qarşı peyvənd olunması vacibdir.
Uşaqlarda Qrip xəstəliyinin simptomları
Uşaqlarda Qrip xəstəliyinin simptomları çox tez görünür və aşağıdakıları əhatə edə bilər:
- qəfil qızdırma
- bədən ağrıları
- yorğunluq hissi
- quru öskürək
- boğaz ağrısı
- baş ağrısı
- burun axıntısı
- ishal və ya qarın ağrısı
- iştahasızlıq
- yuxuya getməkdə çətinlik
Bu simptomların ilk bir neçə günündən sonra boğaz ağrısı, burun tıxanıqlığı və davam edən öskürək müşahidə olunur. Uşaqlarda Qrip bir həftə və ya daha çox davam edə bilər.
Soyuqdəyməsi olan uşaqda adətən yalnız aşağı dərəcəli qızdırma, burun axıntısı və yalnız az miqdarda öskürək olur.
Soyuqdəymə və Qrip arasındakı fərqlər nələrdir?
Soyuqdəymə və Qrip arasındakı əsas fərqlər bunlardır:
- Soyuqdəymə və Qrip əlamətləri oxşardır, lakin qrip virusunun simptomları daha şiddətli olur.
- Qrip bir neçə saat ərzində sürətlə baş versə də, soyuqdəymə yavaş-yavaş irəliləyir.
- Qrip yalnız burun və boğaza təsir etsə də, soyuqdəymə əsasən burun və boğaza təsir edir.
- Qrip, uşağın yorğun hiss etməsinə və gündəlik həyatına normal şəkildə davam etməyinə mane olur. Soyuqdəymə, uşağın halsız hiss etməsinə səbəb olsa da, normal fəaliyyətlərini etməyinə mane olmur (yəni, qrip qədər ağır olmur).
Xroniki Xəstəliyi olan uşaqlar daha çox risk altındadır!
Qrip ağırlaşmaları üçün xüsusilə yüksək risk altında olan uşaqlar ağciyər, ürək və ya böyrək xəstəlikləri, immun xəstəliyi, xərçəng, diabet, bəzi qan və ya əzələ xəstəlikləri kimi əsas xroniki xəstəliyi olan uşaqlardır.
Bu uşaqların peyvənd olunması və mümkün olduqca qrip və ya qripə bənzər simptomları olan digər uşaqlardan uzaq durması xüsusilə vacibdir.
Əgər uşağınızda bu xroniki xəstəliklərdən və qripə bənzər simptomlardan hər hansı biri varsa, nəfəs almaqda çətinlik çəkirsə, dərhal usaq hekimi ilə əlaqə saxlayın.
Uşaqlarda Qrip ciddi fəsadlara, hətta ölümə də səbəb ola bilər, lakin qrip peyvəndi sayəsində bunlara daha az rastlanır.
Uşaqlarda Qrip müalicəsi
Uşaqlarda Qrip müalicəsi zamanı istirahət etmək və çoxlu maye qəbul etmək faydalı olacaqdır.
Əgər uşağınız qızdırma səbəbindən narahatdırsa, pediatrın tövsiyə etdiyi dozalarda (yaşı və çəkisi uyğun) asetaminofen və ya ibuprofen onun özünü daha yaxşı hiss etməsinə kömək edəcəkdir.
İbuprofen, 6 aydan yuxarı uşaqların istifadə üçün təsdiq edilmişdir; lakin heç vaxt susuzluğu olan və ya davamlı qusması olan uşaqlara verilməməlidir.
Qrip olan və ya qrip şübhəsi olan uşağa aspirin verməmək son dərəcə vacibdir. Uşaqlarda Qrip zamanı aspirin REYE sindromunun inkişaf riskinin artmasına səbəb ola bilər.
Uşaqlarda Qrip nə qədər davam edir?
Sağlam uşaqlarda qrip təxminən bir həftə ərzində heç bir problem olmadan keçir. Qulaq ağrısı, öskürək və keçməyən qızdırma kimi bir komplikasiyadan şübhələnirsinizsə, uşaq həkimi ilə əlaqə saxlayın.
Uşaqlarda Qrip virusunun qarşısının alınması
Hər bir insanın müdafiəsini yeniləmək və ciddi fəsadların riskini azaltmaq üçün hər il qrip peyvəndinə ehtiyacı var. Qripdən qorunmağın ən yaxşı yolu budur.
Qrip Peyvəndi xüsusilə vacibdir:
- 6 aydan 5 yaşa qədər vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr də daxil olmaqla uşaqlar
- Qripdən ağırlaşma riskini artıran xroniki xəstəlikləri olan hər yaş qrupundan uşaqlar
- Yüksək riskli xəstəlikləri olan və 5 yaşdan kiçik uşaqların bütün ailə üzvləri
- Qrip mövsümündə hamilə olan, hamiləliyi düşünən qadınlar və süd verən analar. Bu, valideyni və körpəni qorumaq üçündür, çünki yeni doğulmuş və 6 aydan kiçik körpələr özləri qrip peyvəndi oluna bilmirlər.
- Bütün səhiyyə işçiləri
Qrip Peyvəndi
Qrip Peyvəndi bütün dünyada 60 ildən artıqdır ki, istifadə olunur. Peyvənd qripdən 70% -dən çox hallarda qoruyur.
Qeyd!
Uşaqlarda Qrip xəstəliyinin qarşısının alınmasında peyvəndlə yanaşı, əl gigiyenasının təmin edilməsi və ümumi sağlamlıq tədbirlərinə (balanslı qidalanma, aktiv fiziki həyat və balanslı yuxu) riayət edilməsi, insanların sıx olduğu mühitlərdən və xəstə insanlardan uzaq durmaq da mühüm əhəmiyyət kəsb edir.